TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Dışişleri Bakanlığının 2024 yılı bütçesinin görüşmeleri devam ediyor.
HEDEP Muş Milletvekili Sezai Temelli, hükümetin dış politikada hamaset yaparak sürekli partilerini suçladığın ileri sürdü.
Temelli, hükümetin sorunların çözümünde diplomasiyi tercih etmediğini, bütün sorunları çivi olarak görüp, elindeki çekiçle bu sorunları çözmeye çalıştığını savundu.
AK Parti’nin çözüm sürecindeki tutumunu anımsatan Temelli, Kürt sorununun küresel bir sorun hale geldiğini, bu sorunun diyalog ve barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğini kaydetti.
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, dünyanın çok kutuplu bir yöne doğru gittiğini, bölgesel savaşların yaşandığını, bu gerçeklere karşın Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın sunumunda geleceğe dönük bir vizyon görmediklerini iddia etti.
Bir ülkenin başarılı olmasında dış politikanın tek başına yeterli olmadığını ifade eden Türeli, “Dış politika ekonomi başta olmak üzere diğer alan ve sektörlerle de iç içe. İstediğiniz kadar yetişmiş diplomatlarınız olsun, ekonomi başta olmak üzere diğer alanlardaki durumlar iyi değilse sonuç alınmaz.” dedi.
AK Parti’nin dış politikasını eleştiren Türeli, “AKP iktidarları döneminde dış politikada istikrarsız, tutarsız ve zikzak politikalar izlendi. Bu dönemde Atatürk’ün ‘Yurtta sulh cihanda sulh’ ilkesi kağıt üzerinde kaldı. Komşularla sıfır sorun hedefi olmadı. Dış politikada ciddi zararlar oldu ve bu zararlar telafi edilmiş değil. AK Parti için AB ile ilişkiler ilk dönemde stratejik bir önemdeydi. Ama şu an AB’ye üyelik de tamamen kapanmıştır.” diye konuştu.
MHP Kayseri Milletvekili Mustafa Baki Ersoy, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına işaret ederek Türkiye’nin bu zulme karşı sessiz kalmasının mümkün olmadığını vurguladı.
“Hamas, Filistin’in gerçeğidir. Türkiye Batı ülkeleriyle aynı düşünmek zorunda değil” diyen Ersoy, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Almanya ziyareti sırasındaki açıklamalarını aktardı.
Erdoğan’ın Türk halkının göğsünü kabarttığını vurgulayan Ersoy, “Türkiye artık birçok alanda dışa bağımlı değildir. Savunma sanayinde üretim yapan ve bu ürünleri ihraç ede ülke durumundadır. Bizim kimseye mecburiyetimiz kalmamıştır. Türkiye sahada ve masada güçlü bir politika izliyor. Türkiye her alanda küresel düşünen ama yerel düzeyde etkinlik gösteren bir diplomasi yürütmektedir.” şeklinde konuştu.
“AK Parti döneminde daha cesaretli bir politika izlendi”
AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, AK Parti iktidarlarında dış politikada köklü değişikliklere gidildiğini, dünyanın her tarafında temsilcilikler açılarak Türkiye’nin politikalarını anlattığını vurguladı.
Türkiye’nin ihmal edilen Afrika ülkeleriyle özel olarak ilgilendiğine dikkati çeken Güneş, “AK Parti döneminde pasif ve edilgen politikalardan vazgeçilerek daha aktif bir politika izlendi. AK Parti hükümetleri, dış politikada ‘AB veya ABD ne der?’ anlayışından vazgeçerek ‘halkımız ne der, Allah ne der?’ anlayışına geçti. Daha cesaretli ve adil bir politika izlenmeye başlandı.” diye konuştu.
Türkiye’nin PKK ve diğer terör örgütlerine yönelik mücadelesine de değinen Güneş, Kürtlerle bir sorunlarının olmadığını, verilen mücadelenin terör örgütlerine karşı yapıldığın söyledi.
DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, Türkiye’nin saygın bir hukuk ve demokratik değerlere sahip olmadığını, bunun temel sorunlar arasında yer aldığını ileri sürdü.
Yeneroğlu, daha önceki hukuk devleti olma yolunda atılan adımların da tersyüz edildiğini, bu durumun Türkiye’nin dış politikada elini zayıflattığını, bu nedenle bir an önce hukuk devletine dönülmesi gerektiğini kaydetti.
İYİ Parti Adana Milletvekili Ayyüce Türkeş Taş, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygur Türklerinin durumuna dikkati çekerek Türkiye’nin bu konuda elinden geleni yapması ve Urumçi’de konsolosluk kurulmasının düşünülmesi gerektiğini söyledi.
İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk, Yunanistan’ın Ege Denizi’ndeki bazı adaları silahlandırdığını belirterek Türkiye’nin bu konuda hangi adımları attığını sordu.
Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, dış politikada dünyadaki değişimlerin Türkiye’yi de etkilediğini belirtti.
ABD ve Rusya’nın bölgedeki faaliyetlerine dikkati çeken Temurci, “Türkiye’ye karşı bir çevreleme politikası var. Türkiye’nin güney komşusu ABD ve Rusya oldu. ABD, Dedeağaç’a kadar yerleşmiş durumda. Bu gelişmeler Türkiye’nin yeni bir dış politika vizyonuna ihtiyacının olduğunu gösteriyor. Türkiye’nin yumuşak güç olması için hukuk, demokrasi ve uluslararası kurumlarda güçlü olması lazım.” dedi.
Temurci, ekonomik durumun Türkiye’nin dış politikadaki elini bağladığını söyledi.
